Skąd przyszliśmy, kim jesteśmy?

238

Czeladź Wielka

– 1288, etymologia jak wyżej.

Psary

– 1306, pierwotnie Psarze, tj. psiarze – trudniący się cho-

wem i tresurą psów myśliwskich panującego.

Świniary

– ok. 1300, pierwotnie Świniarze, tj. świniarze – grupa

ludności służebnej, która zajmowała się hodowlą nierogacizny.

Prawdopodobnie nazwy te mają związek z tym, że w pobliżu

znajdowała się siedziba kasztelanii – w Sądowlu czy wcześniej

w Siedźsku. Rozwój cywilizacyjny znajdował swe odbicie w nazwach,

czego wyrazem są

toponimy kulturowe

Ligota

– 1271, pierwotna Lgota, staropolskie – osada zwolniona

na pewien czas od chwili założenia z płacenia czynszów, danin, osada

obdarzona takim przywilejem; osady te miały osobliwy zasięg geogra-

ficzny, występowały w południowej Małopolsce, na Morawach i Śląsku

(z wyjątkiem Cieszyńskiego), w środkowej i północnej Polsce tę funk-

cję nazewniczą pełniły Wole i Wólki.

Niwa

– 1451, od wyrazu niwa – ziemia uprawna, pole, por. sta-

ropolskie – pole otoczone lasem, też pole po wykarczowaniu, nowina.

Płoski

– 1301, Płoski w liczbie mnogiej od wyrazu płoska, od

płosa, czyli pasa ziemi mającego 12 zagonów.

Szedziec

– 1155, stara nazwa kulturowa Siedec – od Siedlec

z przyrostkiem -ec od wyrazu siodło – miejsce zasiedlone, osiedle.

Prawdopodobnie należy go identyfikować z grodem nazwanym

w bulli z 1155 r. jako Sezesko. Był to gród między Miliczem i Głogo-

wem, przed Sądowlem będący siedzibą kasztelanii. Sezesko można

interpretować jako Siedźsko – słowo to oznaczało miejsce zasiedlone,

toteż byłaby ta nazwa spokrewniona z taki słowami jak osiedlić, siedli-

sko, siedliszcze, przysiółki (dawniej przysiódłki), sioło (dawniej sio-

dło) czy Siedlce.

W czasach panowania niemczyzny powstawały nowe miejsco-

wości, np. kolonizacja fryderycjańska. Prawdopodobnie były przypad-

ki, że nazwy słowiańskie lub polskie się nie zachowały. Poniżej obja-

śnienia kilku niemieckich nazw.