

Skąd przyszliśmy, kim jesteśmy?
274
scowości i liczyła 8637 wiernych. Posiadała dwa kościoły w Wąsoszu –
pw. św. Józefa Oblubieńca („czerwony”) i pw. Niepokalanego Serca
NMP („biały”) oraz 4 pomocnicze: w Czeladzi Wielkiej, Sądowlu, Le-
chowie i Psarach. W okresię administrowania parafią przez następcę
ks. Szycy – ks. Brunona Pokornego, na elewacji odremontowanego
kościoła parafialnego umieszczono płyty nagrobne wąsoskich miesz-
czan z XVI i XVII w. Kolejny duszpasterz – ks. Stanisław Irek doprowa-
dził do utworzenia nowej parafii i zbudowania kościoła w Pobielu.
Aktualnie parafia pw. św. Józefa w Wąsoszu należy do Dekanatu Góra
Wschód i liczy ok. 6 tys. wiernych.
Sytuacja diametralnie zmieniła się w XX w., po zakończeniu
II wojny światowej. Powiat górowski opuścili niemieccy mieszkańcy,
którzy w zdecydowanej większości byli ewangelikami. Na ich miejsce
zaczęła napływać ludność z Kresów, osadnicy, przesiedleńcy, repa-
trianci – różne wyznania, zwyczaje, tradycje. Po wejściu Ziemi Górow-
skiej ponownie w skład państwa polskiego, pierwsza polska jednostka
strukturalna kościoła katolickiego – parafia, powstała w Górze
w czerwcu 1945 r., ale pierwsze nabożeństwo odprawiono już 31 maja
1945 r., w kościele pw. św. Katarzyny. Celebrował je, przybyły z parafii
Gołaszyn-Bojanowo, ks. Zygmunt Pilawski. Pierwszym górowskim
proboszczem został natomiast ks. Kazimierz Białowąs. Władze świec-
kie i kościelne w pierwszych powojennych latach funkcjonowały
zgodnie, czego dowodem są zapisy w kronikach: miejskiej, parafialnej
i szkolnej LO. Np. zapisano, że władze powiatu wpływają na poziom
moralności społeczeństwa i walczą z pijaństwem, a księża z ambon
również rozpoczęli walkę z nałogami i uczestniczą w życiu społecznym
miasta; z okazji drugiej rocznicy powołania Milicji Obywatelskiej odby-
ła się Msza św. polowa w ich intencji; organizowano szkolne uroczy-
stości patriotyczne z okazji rocznic państwowych rozpoczynane nabo-
żeństwem w kościele. Również w szkołach odbywała się katecheza
dzieci i młodzieży. O przywiązaniu do wiary i Kościoła świadczy także
powstawanie stowarzyszeń religijnych. Były to: Sodalicja Mariańska,
Krucjata Eucharystyczna, Żywy Różaniec, Caritas. Zmiana stosunku