Skąd przyszliśmy, kim jesteśmy?

264

Elżbieta Maćkowska

3.1. W

YZNANIE RZYMSKOKATOLICKIE

Historia diecezji wrocławskiej sięga roku 1000, kiedy to podróżujący

do grobu św. Wojciecha cesarz Otton III, po uprzedniej zgodzie papieża

Sylwestra II, uroczyście powołał do życia, obok już istniejącego bi-

skupstwa w Poznaniu, niezależną metropolię gnieźnieńską. W ramach

tej metropolii powołano trzy diecezje, obejmujące trzy ziemie przyłą-

czone do państwa Piastów: Śląsk (wrocławska), Pomorze Zachodnie

(kołobrzeska) i Małopolskę (krakowska). W tym pierwszym okresie

diecezja wrocławska nie różniła się swym ustrojem od ustroju całego

kościoła w Polsce. Cechował ją przede wszystkim stosunek podległości

wobec władzy książęcej, podobnie jak w innych dzielnicach. Kościół

był niejako instytucją państwową, a biskup swego rodzaju urzędni-

kiem książęcym, mianowanym przez księcia w formie inwestytury.

W XII w., za czasów wrocławskiego biskupa Waltera prowadzony był

rejestr dóbr kościelnych, wchodzących w skład biskupstwa. Następnie

23 IV 1155 r. ten rejestr został włączony w bullę papieską, której ce-

lem było zatwierdzenie praw majątkowych biskupstwa (dziesięciny

i inne uposażenia kościoła). W tejże bulli po raz pierwszy pojawia się

gród kasztelański Sądowel, usytuowany nad brzegiem Baryczy. Zmia-

ny w organizacji i zarządzaniu Kościołem nastąpiły w XIII w. Powstało

wtedy w diecezji ok. 150 kościołów parafialnych i kaplic. Parafie były

stosunkowo rozległe, obejmujące zazwyczaj po 8 miejscowości.

W następnym stuleciu sieć parafii zagęściła się jeszcze bardziej. W celu

usprawnienia administracji kościelnej, pod koniec XIII w. dokonano

podziału biskupstwa wrocławskiego na mniejsze jednostki admini-

stracyjne zwane archidiakonatami. Wtedy też wydzielony został ar-

chidiakonat głogowski, w skład którego weszły kościoły parafialne

z terenu Ziemi Górowskiej.