Skąd przyszliśmy, kim jesteśmy?

174

Chróścina

Pałac w Chróścinie tworzy zwarta bryła powstała na rzucie prostoką-

ta. Obiekt jest praktycznie bez dekoracji architektonicznych, nie licząc

opaskowych obramień okien z kluczami oraz kamiennego cokołu. Jest

to budowla murowana, ceglano-kamienna, otynkowana. Pałac posiada

jedno piętro z poddaszem, całość kryta jest ceglanym dachem naczół-

kowym. Z analizy struktury murów wynika, że pałac jest wynikiem

kolejnych modernizacji renesansowego dworu, który stał tu pierwot-

nie. Nie można jednak określić formy najstarszego założenia, a tylko

fazy, w jakich budynek wznoszono. Pierwsza faza sięga XVI w., wów-

czas powstały mury magistralne oraz zasadnicze ściany. Pałac służył

wtedy rodzinie von Dohna. Czy za jego budowę odpowiada Henryk VI

von Dohna, czy jego syn Christoforus, badacze nie są w stanie stwier-

dzić. Można jednak określić wiek budowli. Faza druga przebudowy to

1. poł. XVII w., z niej zachowały się sklepienia i stropy na parterze.

Odpowiada za nią przedstawicielka kolejnego pokolenia von Dohna –

Marianna Jadwiga. Faza trzecia to wiek XIX, kiedy to podwyższono

budynek, wymurowano ściany szczytowe dachu. Ostatnia zaś – czwar-

ta faza to rok około 1937, wtedy przekształcono wnętrza, dano nowe

stropy w piwnicach, zmieniono elewację, dodano neobarokowy portal

oraz portyk ogrodowy. Za koncepcję tej przebudowy był najprawdo-

podobniej odpowiedzialny ówczesny dzierżawca pałacu Siegfried

Hofmann. Dawny dwór renesansowy stał się budowlą o cechach baro-

kowych. Natomiast pewne powiązanie z modernizmem sugeruje roz-

planowanie wnętrza, rysuje się bowiem w nim dążenie do asymetrii.

Pałac aktualnie należy do prywatnego właściciela. Jest nieza-

mieszkały, a wstępu do wnętrza broni tablica z ostrzeżeniem, że obiekt

grozi zawaleniem, co też i widać.

Czernina

W Czerninie znajdują się dwa pałace. Jeden z nich wzniesiono w Czer-

ninie Dolnej, a drugi w Czerninie, która w okresie od XVI do XX miała

prawa miejskie.