

Skąd przyszliśmy, kim jesteśmy?
30
nastu latach względnego spokoju wybuchła II wojna światowa. Powiat
górowski przez większą część wojny nie był bezpośrednio dotknięty
działaniami wojennymi, ale ludność materialnie i psychicznie odczu-
wała jej skutki. W okolicznych wsiach przebywali jeńcy wojenni i oso-
by przywiezione na roboty do rolników niemieckich (Polacy, Belgowie,
Czesi, Rosjanie). W 1943 r. utworzono w Wąsoszu Säuglings – und
Altersheim St. Josefsstift für Säuglinge und Kleinkinder St. Josefsstift
(zakład dla dzieci robotnic przymusowych), w którym panowała wy-
soka śmiertelność. Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko
Narodowi Polskiemu w Poznaniu prowadziła w tej sprawie śledztwo
S. 5/00/Zn. Z 489 dzieci ocalało po wojnie tylko kilkanaście. Los wielu
pozostał nieznany.
Nastał rok 1945. 22/23 stycznia 1945 r. do Wąsosza wkroczyły
oddziały Armii Czerwonej, (I Front Ukraiński). Ewakuacja mieszkań-
ców Góry miała miejsce w tym samym czasie, czyli 22 stycznia. Pocią-
giem, samochodami, rowerami, na pieszo niemiecka ludność miasta
uciekała w kierunku Głogowa. Góra i Wąsosz stały się miastami fron-
towymi. Pierwsze radzieckie czołgi do Góry wkroczyły 23 stycznia
1945 r. Datę 28 stycznia 1945 r. uznaje się za datę powrotu Góry do
Macierzy.
BIBLIOGRAFIA
Čapsky
M.,
Przestrzeń jako miejsce pamięci w sprawie hołdów książąt śląskich
składanych władcom czeskim
, „Sobótka” 2011, nr 2, s. 3-13.
Cetwiński
M.,
Rycerstwo śląskie do końca XIII w. Biogramy i rodowody
, Wrocław
1982.
Eysymontt
R.,
Kod genetyczny miasta. Średniowieczne miasta lokacyjne Dolnego
Śląska na tle urbanistyki europejskiej
, Wrocław 2009.
Gumowski
M.,
Herby miast polskich
, Warszawa 1960.
Gumowski
M.,
Moneta na Śląsku do końca XIV w
., [w:]
Historia Śląska od najdaw-
niejszych czasów do roku 1400
, Kraków 1936.
Heinze
F.,
Heimatbuch des Kreises Guhrau/Schlesien
, Scheinfeld 1973.
Historia Śląska
, t. 1, cz. I i II, red. K. Maleczyński, Wrocław 1960, 1961.
Jurek
T.,
Dziedzic Królestwa Polskiego. Książę głogowski Henryk
, Poznań 1993.
Kononowicz
W., Niemczyk E., Trojak B.,
Studium historyczno-urbanistyczno-
konserwatorskie miasta Góry
, Wrocław 1983.