Skąd przyszliśmy, kim jesteśmy?

232

Mirosław Żłobiński

2.7. N

AZWY MIEJSCOWOŚCI

W tym artykule autor zajmie się przede wszystkim nazwami miejsco-

wymi (toponimami), czyli nazwami miejsc zamieszkałych powiatu

górowskiego nie jako środkami orientacji w terenie, ale jako źródłami

poznania jego przeszłości.

Najstarsze są

toponimy topograficzne

, czyli takie, które okre-

ślają właściwości terenu, jego glebę, faunę czy florę: roślinność –

Chróścina, Czarnoborsko, Czernina, Grabowno, Jemielno, Osetno,

Tarpno; ukształtowanie terenu – Gola, Góra, Górka Wąsoska; gleba –

Czernina, Glinka, Rudna, Kamień Górowski, Smolne (Smogorz), Strupi-

na; fauna – Jastrzębia; położenie – Wąsosz, Kłoda, Łęczyca, Łękanów,

Pobiel, Równa, Ryczeń, Sądowel.

Nazwy te są tworzone wskutek przejścia wyrazu pospolitego do

kategorii nazw własnych lub za pomocą przyrostków słowotwórczych

takich jak -ica, -no i -sko.

Poniżej zamieszczono skrótową etymologię tych nazw (głównie

Słownikiem etymologicznym nazw geograficznych Śląska

), na pierw-

szym miejscu umieszczając datę pierwszego zapisu nazwy. W tym

artykule nie wszystkie nazwy zostaną zetymologizowane, ponieważ

Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska

(ostatni tom 14

Ściana – Weł) nie obejmuje na razie wszystkich nazw.

Bełcz Wielki

– 1281, pierwotnie jakaś nazwa od podstawy bełk-

, dialektalne bełch, bełk – błoto, wir wodny, głębia.

Chróścina

– 1566, od wyrazu chróścina – gąszcz, zarośla; do

1936 r. słowo „chrust” pisano przez „ó”, stąd w nazwie miejscowości

jest „ó”, więc toponim stanowi swoisty zabytek

językowy

dawnej pol-

skiej pisowni.