71 / 576
R
OZDZIAŁ
I. Skąd przyszliśmy…?
69
Łemkowie
Rząd polski postanowił o administracyjnym przesiedleniu ludności
cywilnej pochodzenia ukraińskiego na zasiedlane tereny na zachodzie
i północy Polski, by podziemie ukraińskie na terenie województw kra-
kowskiego, rzeszowskiego i lubelskiego pozbawić zaplecza. Rozpoczę-
ło się 28 kwietnia 1947 r. i prowadził je PUR pod ochroną oddziałów
wojskowych. Wysiedlono przeszło 140 tys. osób.
Do ówczesnego województwa wrocławskiego trafiło 13 198
osób pochodzenia ukraińskiego; w nomenklaturze urzędowej nazy-
wano ich osadnikami z akcji „W”, Ukraińcami lub Łemkami. Pierwszy
transport przybył na teren województwa wrocławskiego 30 maja
1947 r., jego stacją docelową była Góra Śląska, do której dotarł tego
samego dnia. Wiózł on z Sanoka 51 rodzin (213 osób), 45 krów,
37 kóz, 13 koni, wozy i niewielkie ilości sprzętu gospodarskiego i do-
mowego. Do Góry dojechało 55 rodzin, 208 osób, 13 koni, 45 krów i 34
sztuki nierogacizny.
Przesiedleńcy z akcji „W” pochodzili przede wszystkim z powia-
tów: Nowy Sącz, Gorlice, Krosno, Sanok; w mniejszym stopniu z powia-
tów: Nowy Targ, Włodawa, Tomaszów Lubelski i Hrubieszów.
Łemków osiedlono w 14 z 27 powiatów województwa wrocław-
skiego, najwięcej w powiatach wołowskim, lubińskim, legnickim, ole-
śnickim i oławskim; w powiecie górowskim 240 rodzin, czyli 876 osób
(stan w dniu 15 grudnia i 29 grudnia 1947 r. oraz 16 stycznia 1948 r.).
Przybyli oni w 6 transportach w 1947 r. Transporty dotarły do Góry:
30 maja, 14 lipca i trzy 25 lipca; do Wąsosza 2 czerwca. Największy
transport przybył 14 lipca, liczył on ponad 100 rodzin (ponad 300
osób).
Ostatecznie rozmieszczenie osadników z akcji „W” (w dniu
1 października 1948 r.) w poszczególnych gminach wyglądało w spo-
sób następujący: Góra – 19 rodzin (69 osób), Wąsosz – 35 (130), Siciny
– 30 (120), Rudna Wielka – 31 (106), Luboszyce – 127 (334), Psary –
270 (869); razem – 270 rodzin (869 osób).