

Skąd przyszliśmy, kim jesteśmy?
156
w roku 2002. Obecnie najstarszym nagrobkiem jest drewniany, rzeź-
biony nagrobek niemieckiego nauczyciela LO, zmarłego na początku
XX w. oraz częściowo drewniany i częściowo murowany nagrobek
proboszcza księdza Edwarda Olowińskiego, proboszcza parafii św.
Katarzyny w latach 1892-1925, usytuowany przy kościele. Na cmenta-
rzu znajduje się także kaplica grobowa nieznanego pochodzenia. Neo-
renesansowa, zbudowana w 2. poł. XVIII w. nie zawiera żadnych wska-
zówek o celu swego przeznaczenia. Mogła być kaplicą rodową, ale
równie dobrze kaplicą przedpogrzebową. Obu przeznaczeń nie wyklu-
czają bowiem podziemne krypty i pozostałości ołtarzyka na wprost
wejścia. Wnętrze kaplicy pokrywają naścienne malowidła przedsta-
wiające putta i anioły. Znajduje się tam również kilka niewielkich pro-
stokątnych wnęk (pustych) na ścianach, być może po tablicach in-
skrypcyjnych lub płaskorzeźbach. Kaplica została zaadaptowana przez
młodzież pobliskiego Gimnazjum nr 2, którzy gromadzą tam stare
XIX w. fragmenty odnalezionych nagrobków i chcą w niej urządzić na-
miastkę muzeum sztuki funeralnej (w ramach ogólnopolskiej akcji Fun-
dacji Centrum Edukacji Obywatelskiej „Młodzież adoptuje zabytki”).
Inne cmentarze Ziemi Górowskiej
Na terenie Ziemi Górowskiej napotkać można także ślady nekropoli
innych wyznań. W 2. poł. XIX w., przy obecnej ulicy Lipowej, powstał
w Górze cmentarz żydowski. W tamtym okresie liczba wyznawców
judaizmu w Górze wynosiła około 110 osób, wtedy też wzniesiono
pierwszą synagogę. Jednak już w 1933 r., po dojściu Hitlera do władzy,
liczba ludności żydowskiej malała, a nazistowskie represje powodowa-
ły kolejne fale emigracji. Synagoga została zniszczona podczas Nocy
Kryształowej, a krótko przed wrześniem 1939 r. w mieście było już
tylko sześciu Żydów. Podczas II wojny światowej, w 1943 r., teren
cmentarza przeszedł na własność gestapo, skutkiem czego nekropolia
uległa zniszczeniu. Po II wojnie światowej przybyli do Góry osadnicy
pamiętają ten znajdujący się przy drodze do Borszyna Małego cmen-
tarz. Na chwilę obecną teren dawnej nekropolii jest mocno zalesiony,