Skąd przyszliśmy, kim jesteśmy?

OZDZIAŁ

I. Skąd przyszliśmy…?

nych i w okresie międzywojennym, i po II wojnie światowej, a nawet

w czasie zwykłych prac polowych odnajdywano szereg zabytków

świadczących, że na tych terenach już przed tysiącami lat zamieszki-

wała ludność.

Starożytność i wczesne średniowiecze

Najstarsze ślady pobytu człowieka na terenie Ziemi Górowskiej po-

chodzą z epoki kamiennej (okres mezolitu i neolitu). W czternastu

miejscowościach odkryto ślady świadczące o życiu ludzi z tego okresu.

Były to: Bartków, Czeladź Wielka, Daszów, Gola Wąsoska, Osetno,

Ostrawa, Pobiel, Ryczeń, Stara Góra, Siciny, Sułów Mały, Szaszorowice,

Unisławice, Wierzowice Małe, Zubrza. Odnaleziono ślady osad, frag-

menty naczyń, skrobacze, materiały do wyrobu narzędzi. Kolejne zna-

leziska reprezentują epokę brązu: cmentarzyska, ozdoby z brązu

i bursztynu, naczynia, broń. Na ślady osad z tego okresu natrafiono

w miejscowościach: Gola Górowska, Kruszyniec, Sławęcice, Czeladź

Wielka, Giżyn, Stara Góra, Świerczów, Wąsosz, Wierzowice Małe, Zu-

brza. Dużo znalezisk pochodzi z epoki żelaza: osady, cmentarzyska,

broń, naczynia. Natrafiono na nie w Jastrzębiej, Osetnie, Ryczeniu, Są-

dowlu, Sułowie Małym, Bartodziejach, Czeladzi. Kolejne reprezentują

okres wpływów rzymskich: zapinki, naczynia, cmentarzyska, monety:

Wąsosz, Czernina, Zubrza, Kruszyniec, Rudna Wielka, Ługi, Strupina,

Lechitów, Miechów, Psary, Tarpno. Na uwagę zasługuje kilkakrotne

pojawianie się nazw tych samych miejscowości, co świadczyć może

o ciągłości zasiedlenia tego rejonu.

W okresie wczesnego średniowiecza górowski mikroregion pod

względem penetracji osadniczej dzielił się już na dwie wyraźne strefy

związane z ukształtowaniem terenu. W dolinie rzeki Barycz i Rowu

Śląskiego odnaleziono ślady najgęstszego zaludnienia. Druga strefa to

teren wysoczyzny mało zaludniony. Z badań prowadzonych na tym

terenie wynika, że linia rzeki Obry w jej środkowym biegu, a przede

wszystkim bagna obersko-mosińskie stanowiły pierwotną granicę

plemienną Wielkopolski (Ziemi Polan), a obszar pomiędzy Obrą i Ba-