97 / 576
R
OZDZIAŁ
II.
Zabytki świadkami minionych czasów
95
Dalsze modernizacje kościoła miały miejsce w XIX i XX w. Na
temat zakresu prac z lat 1911-1913 wiemy dzięki zachowanej do dziś
dokumentacji, to właśnie wówczas odbudowano wieżę, zachowując
oryginalną chorągiewkę. W 1935 r. wymieniono zaś pokrycie dachu.
Podczas prac renowacyjnych w latach 60. XX w. wnętrze straciło wiele
ze swego protestanckiego wyrazu. W pobliżu kościoła znajduje się nie
użytkowany cmentarz ewangelicki.
Wąsosz
Neogotycki kościół pw. św. Józefa Oblubieńca w Wąsoszu, pochodzący
z końca XIX w., usytuowany jest na planie wydłużonego prostokąta.
Zbudowano go w miejsce drewnianego kościółka, a poświecono
17 października 1894 r. Świątynia jest orientowana, murowana
z czerwonej cegły. Bryła kościoła od zachodu posiada trzykondygnacyj-
ną wieżę krytą hełmem stożkowym. Kondygnacje wyznaczają okna,
pomiędzy którymi widoczna jest figura Chrystusa. Nawa i transept kryte
są oddzielnymi dachami dwuspadowymi. Od wewnątrz nawa przykryta
jest stropem podwieszonym do konstrukcji belkowo-deskowej. W pre-
zbiterium widać sklepienie krzyżowo-żebrowe, w zakrystii natomiast
strop ułożony jest w jodełkę. Na wieży były zawieszone 2 dzwony,
z których jeden został przetopiony w 1944 r. na cele wojenne.
Kościół Niepokalanego Serca NMP to dawny zbór ewangelicki
pw. św. Mateusza (lub Macieja, bo i pod takim wezwaniem był zapisy-
wany w dokumentach). Pierwotny kościół był drewniany, ale w wyni-
ku pożaru, który nawiedził miasto 1 stycznia 1710 r. świątynia do-
szczętnie spłonęła. Odbudowany z datków zarówno mieszkańców
Wąsosza, jak i kupców wrocławskich, legł w gruzach w 1759 r., po
ostrzale miasta. Wnętrze, wraz z całym istniejącym tam sprzętem
i księgami, spłonęło. Dyrektor budowlany Hedemann sporządził kolej-
ny plan odbudowy i kosztorys, władze jednak go nie przyjęły. Wyko-
nanie nowego planu zlecono von Machui. Po jego zatwierdzeniu zarzą-
dzono rozbiórkę pozostałości po kościele i w 1766 r. rozpoczęto bu-
dowę nowego. Wykonanie budowy powierzono Jerzemu Wandeltowi